گرنگترین خاڵەکانی ڕێنمایی شەرعی بۆ یاسای باری کەسێتی بەپێی فیقهی جەعفەری دیاری دەکرێت

ئاڤا نیوز

لە دانیشتنی ڕۆژی چوارشەممەیدا پەرلەمانی عێراق ڕێنمایی شەرعیی دیوانی وەقفی شیعی (لەسەر بنەمای فیقهی جەعفەری) بۆ هەمواری یاسای باری کەسێتی پەسەند کرد، کە کاریگەرییەکی بەرچاوی لەسەر ژیانی ملیۆنان هاووڵاتی شیعە مەزهەبی عێراق دەبێت.

چیرۆکی سەرەکی: سەرەتای ئەمساڵ لە پەرلەمان دەنگ لەسەر هەمواری یاسای باری کەسیی درا کە خواستی شیعەکان بوو، بەگوێرەی یاساکەش دەبوو هەردوو دیوانی وەقفی شیعیی و سوننی ڕێنمایی شەرعی بۆ جێبەجێکردنی یاساکە پێشکەش بکەن و پەرلەمانیش پەسەندیان دەکات.

ئەوەی پێویستە بیزانیت: ڕێنماییەکە 337 بڕگەی فیقهی و یاسایی لەخۆدەگرێت کە لەلایەن دیوانی وەقفی شیعەوە ئامادەکراوە و بوارەکانی هاوسەرگیری، تەڵاق، نەفەقە، خێزان و میرات دەگرێتەوە.

خاڵی گرنگ و سەرەکیترین خاڵەکانی بریتین لە:

•    هاوسەرگیری: یەکێک لە بڕگە سەرەکییەکان ئەوەیە کە مەرجی ڕەزامەندی هەردوو هاوسەرە بۆ ئەنجامدانی پرۆسەی هاوسەرگیری. بەم پێیە، ئەگەر یەکێک یان هەردووکیان ناچار بکرێن بە هاوسەرگیری، ئەوا هاوسەرگیرییەکە بە دروست دانانرێت. ئەمەش جەخت لەسەر بنەمای ئازادی و ویستی خودی دەکاتەوە لە پێکهێنانی ژیانی هاوسەرگیریدا.

•    نەفەقە و مافی ژن: یاساکە ڕێگە بە ژن دەدات مەرج دابنێت لە گرێبەستی هاوسەرگیریدا کە مێردەکەی ژنی دیکە نەهێنێت. ئەم بڕگەیە مافی ژن پارێزراوتر دەکات و دەرفەتی پێدەدات کە بڕیار لەسەر شێوازی ژیانی هاوسەرگیری خۆی بدات.

•    مافی لەخۆگرتنی منداڵ (حەزانە): سەبارەت بە مافی لەخۆگرتنی منداڵ، یاساکە ئاماژە بەوە دەکات کە دایک مافی لەخۆگرتنی منداڵی هەیە بۆ ماوەی حەوت ساڵی یەکەمی ژیانی منداڵەکە. پاشان، باوک مافی لەخۆگرتنی منداڵەکەی دەبێت بۆ حەوت ساڵی دواتر. ئەمەش دابەشکارییەکی نوێیە لە مافی خێزاندا.

•    حاڵەتی مردنی باوک: لە حاڵەتی کۆچی دوایی باوکدا، دایک مافی لەخۆگرتنی منداڵەکەی دەبێت. بەڵام ئەگەر دایکیش کۆچی دوایی کرد، ئەوا مافی لەخۆگرتنی بۆ باپیری منداڵەکە دەگوازێتەوە.

•    مافی هەڵبژاردنی منداڵ: دوای گەیشتنی منداڵ بە تەمەنی یاسایی، کە دەبێتە کەسێکی پێگەیشتوو، مافی پێدەدرێت کە خۆی هەڵبژێرێت لای دایک یان باوکی بمێنێتەوە. ئەمەش ڕێزگرتنە لە سەربەخۆیی بڕیاردانی منداڵ لەو قۆناغەدا.

پەسەندکردنی ئەم یاسایە لەلایەن پەرلەمانەوە هەنگاوێکی گرنگە لە ڕێکخستنی باری کەسی هاووڵاتیانی شیعەمەزهەب لە عێراقدا و چاوەڕوان دەکرێت مشتومڕی زۆری بەدوای خۆیدا بهێنێت.